Yangın Merdivenleri
Yangın Merdiveni – (itfaiye Onaylı) Yerli Üretim
Yangın merdiveni; bir yangın esnasında bina içerisindeki kişilerin kısa, hızlı ve güvenli şekilde tahliyesini gerçekleştirmek amacı ile bina içi veya dışı kurulan merdiven sistemine verilen isimdir. Olağan bir yangın, doğal afet ve benzeri durumlar olduğunda insanlar pencerelerden atlamakta ya da bina içi merdivenleri kullanarak yaralanma ve ölümlere sebebiyet vermektedir. Veya evlerinde kurtarılmayı beklerken zehirlenme geçirmektedirler. Bu gibi durumlarda yangın merdivenleri aranılası bir ürün halindedir; hızlı ve en güvenli kaçış görevini üstlenir. Yangın merdiveni olduğu sürece karşıt durumlara maruz kalınmamaktadır. Hem itfaiyeciler hem de bireylerin can sağlığı adına alternatif bir yoldur.
Yangın Merdiveni Çeşitleri Nelerdir?
Binaların ebat ve boyutuna göre imalat edilecek birkaç yangın merdiveni çeşidi bulunmaktadır.
-
Dairesel Yangın Merdiveni; Genellikle kullanım alanından fayda edinmek amacı ile yapılan, en fazla 100 kişi kapasiteli ve ara kattan çıkışı sağlayan yangın merdiveni tipidir. Katta kişi sayısına bağlı olarak merdiven genişliği ayarlanmalıdır. Dairesel olmasından dolayı doğru tasarlanması önemlidir; yanlış tasarlanan merdivenler tahliyeyi geciktirmektedir. Ülkemizde de en sık kullanılan yangın merdiven çeşididir. Ayrıca alışveriş merkezi, hastane ve okul gibi çok kapasiteli yerler için yapılması uygun değildir ve izin verilmez.
-
Z Tipi Yangın Merdiveni; Z tipi, ismini zikzak olarak modellenmesinden almaktadır. Düz şekilde, korkuluklu ve aynı uzunlukta basamaklara sahip olan bir yapısı vardır. Yönetmenliğin istediği mevcut yangın merdiveni tipidir. Yangına karşı dayanıklılığı azdır dolayısıyla sokağa çıkışı yakın bir alana yapılması uygun görülür. Zikzak olmasından dolayı baş döndürücü gibi olumsuz bir etkisi bulunabilmektedir.
-
Akrobat Yangın Merdiveni; Genellikle tek katlı evlerde yapımı uygundur. Açılıp kapanabilir bir sisteme sahiptir; bu sayede alandan fayda sağlanır. Gergide bulunan ipin çıkarılmasıyla merdiven kendiliğinden açılmaktadır. Engelli ve yaşlı insanlar için kullanımı pek kolay değildir. Günümüzde yapımı azalmakla birlikte müstakil evlere yapılmaktadır.
-
Özel Yangın Merdiveni; Bu merdiven çeşidi özel şartlar için ve dekor açısından fayda sağlamak adına yapılabilir. Özel mekânların yangın merdivenlerinde bu tipe sıklıkla rastlanmaktadır.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Dayanıklı ve risksiz yangın merdiveni için uzman ekiple çalışılması gerekilmektedir.
-
Her binanın kendi kişi sayısı, ölçü ve ebatları göz önüne alınarak tasarım yapılması uygundur.
-
Artık hemen her yerde yapılması zorunlu haline getirilmiştir.
-
Merdivenin, mevsim şartları ve olası durumlara karşı dayanıklı olması gerekmektedir; çelik ve paslanmaz malzeme ile imal edilmelidir.
-
Yönetmenliğe uygun olarak yapılmalı ve boş zamanlarda kullanılmamalıdır.
Yangın Merdiveninin Özellikleri
1-Kaçış merdiveni üretilirken yanıcı hiçbir malzeme kullanılamaz. Bu sebeple merdivenler yangına karşı en az 120 dakika dayanıklı olmalıdır. 90 dakika boyunca duman da diğer bölümlerden de dumanı ayırması gerekmektedir.
2-Kaçış merdiveninin bulunma sayısı bazı durumlara göre değişmektedir. Farklı bir durum olmadığı sürece, 25 kişiden fazla bir alanda, 50 kişiden fazla kişinin bulunduğu yapılarda her binada en az 2 adet çıkış bulunması gerekmektedir. Eğer belirtilen bu kişi sayısı 500 kişinin üzerindeyse çıkış sayısı en az 3 olması gerekmektedir. 1000 kişinin üzerindeyse de yapıda en az 4 çıkış bulunması gerekmektedir.
3-Yangın merdiveni yapının dışında bulunabilir. Elbette, bununla ilgili bazı kurallar bulunmaktadır. Örneğin; bir binanın yüksekliği 21,5 metreden fazlaysa, yapının dışına açık kaçış merdiveni yapılamaz.
4-Kaçış merdiveni yapılacak olan yapının yüksekliği 30,5 m’den fazla, 51,5 m’den az olmamalıdır. (Eğer 30,5 metreden fazla 51,5 metreden az olursa 2 adet daha yangın merdiveni kurulmalıdır)
5-Yangın merdivenlerinin her bölümünde 17 basamaktan fazla olmayan ve 4 basamaktan az olmamak üzere mesafeler bulunmalıdır. Merdivenlerin dönemeç kısımları geniş olarak yapılmalıdır.
6-Yangın merdiveninin yerden yüksekliği en az 2,10 cm olması gerekmektedir.
7-Merdivenlerin dönemeç ve bitim kısımlarının farkı en az 3 metre olmalıdır.
8-Kaçış merdiveninin basamak yüksekliği 1.75 mm’den fazla, basılan kısmının genişliği 250 mm’den az olmaması gerekmektedir.
9-kaçış merdiveni olarak kullanılan merdiven basamaklarının en dar alanının 100 mm’den az, diğer kısımlarda 125 mm’den az olmaması gerekmektedir.
10-Aynı zamanda kaçış merdiveninin iki tarafında da duvar, korkuluk veya da set bulunması gerekmektedir. Merdivenin genişliği 80 cm’den az olmamalıdır. Eğer az olursa bu tür merdivenlerde sadece bir korkuluk kullanılabilir. Yangın merdiveni kesintisiz bir şekilde olması gerekmektedir.